Digital Finance Package – fundament cyfrowego rynku finansowego UE

W dobie przyspieszonej cyfryzacji, Unia Europejska wdraża kompleksowy zestaw regulacji, które mają ujednolicić i zabezpieczyć funkcjonowanie cyfrowych usług finansowych. Mowa o tzw. Digital Finance Package (DFP) – pakiecie legislacyjnym, który ma na celu budowę nowoczesnego, zharmonizowanego i bezpiecznego rynku cyfrowych finansów w UE.

To zmiana systemowa, która dotyczy nie tylko banków i fintechów, ale również pośredników finansowych. Wpływa na sposób świadczenia usług, przechowywania danych, reklamowania produktów i relacji z klientem.

Co zawiera Digital Finance Package?

Ogłoszony przez Komisję Europejską we wrześniu 2020 r., pakiet obejmuje cztery główne akty prawne:

1. Rozporządzenie DORA – Digital Operational Resilience Act (Rozporządzenie UE 2022/2554)
2. Rozporządzenie MiCA – Markets in Crypto-Assets (UE 2023/1114)
3. Nowelizacja PSD2 → PSD3 i PSR – nowe przepisy o usługach płatniczych
4. Rozporządzenie ws. jednolitego dostępu do danych finansowych – FIDA

To nie tylko techniczne dokumenty – one zmieniają sposób działania całego sektora finansowego, wymuszając cyfrowe bezpieczeństwo, transparentność i interoperacyjność systemów.

Co to oznacza dla pośredników kredytowych?

1. Obowiązek zapewnienia odporności cyfrowej (DORA)

Choć DORA bezpośrednio dotyczy głównie dużych instytucji (banków, fintechów), pośrednicy będą pośrednio objęci wymogami przez umowy partnerskie. W szczególności:

• obowiązek posiadania planów ciągłości działania (BCP),
• zabezpieczenia danych klientów,
• reagowania na incydenty cyberbezpieczeństwa,
• nadzór nad dostawcami zewnętrznych usług IT (np. CRM, e-mail, podpisy elektroniczne).

2. Cyfrowe kanały sprzedaży i obowiązki informacyjne

Digitalizacja usług nie zwalnia z obowiązków informacyjnych. Wręcz przeciwnie – każdy formularz online, chatbot czy aplikacja mobilna musi:

• zapewniać pełną zgodność z CCD/MCD/ID,
• umożliwiać archiwizację i weryfikację działań klienta (dowód zgody, potwierdzenia).

3. Nowe podejście do danych klienta (FIDA)

FIDA ma wprowadzić otwarty dostęp do danych finansowych konsumentów. Pośrednicy – za zgodą klienta – będą mogli uzyskać dostęp do danych bankowych, oszczędnościowych, inwestycyjnych, by:

• precyzyjniej dopasować ofertę,
• prowadzić doradztwo zgodnie z profilem ryzyka i zdolnością.

4. Rozliczalność i nadzór nad procesami cyfrowymi

Cyfrowy proces sprzedaży kredytu czy pożyczki musi być kontrolowalny:

• zarejestrowany,
• zgodny z RODO,
• spełniający warunki prawne analogiczne jak kontakt osobisty.

Korzyści i ryzyka dla rynku

Korzyści:

• większe zaufanie do usług cyfrowych,
• niższe koszty obsługi i większa dostępność produktów,
• możliwość tworzenia zaawansowanych platform doradczych przez pośredników.

Ryzyka:

• konieczność inwestycji w zgodność systemów IT z nowymi wymogami,
• ryzyko audytów i kar za nieprawidłowości w procesie online,
• presja na profesjonalizację usług cyfrowych – koniec „chałupniczych” stron www bez polityki bezpieczeństwa i archiwizacji.

Terminy wdrożeń

• DORA – stosowanie od 17 stycznia 2025 r.
• MiCA – częściowo obowiązuje od czerwca 2024 r.
• PSD3 i PSR – projektowane, wdrożenie planowane na 2026
• FIDA – projekt w trakcie prac legislacyjnych, wejście przewidywane w 2026

Co powinien zrobić pośrednik już dziś?

1. Zweryfikuj swój model działania online – czy zapewnia zgodność z przepisami, bezpieczeństwo danych i rejestrowalność?
2. Zbadaj zgodność dostawców IT – CRM, hosting, podpis elektroniczny – czy spełniają standardy DORA?
3. Zadbaj o bezpieczeństwo i ciągłość działania – procedury backupu, awarii, cyberataków.
4. Przygotuj cyfrowe klauzule informacyjne i zgody – RODO, marketing, obowiązki informacyjne.
5. Śledź wdrożenia FIDA i PSD3 – będą miały wpływ na strategię ofertowania i analizę klienta.

Podstawa prawna:

• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/2554 (DORA)
• Rozporządzenie (UE) 2023/1114 (MiCA)
• Projekt dyrektywy PSD3 i rozporządzenia PSR
• Komunikat KE COM(2020) 591 final – Digital Finance Strategy
• Projekt Rozporządzenia FIDA – framework for financial data access