Od 2018 r. obowiązuje w Unii Europejskiej dyrektywa PSD2 (Payment Services Directive 2), która wprow

W ostatnich miesiącach temat ESG – czyli odpowiedzialności środowiskowej (E), społecznej (S) i ładu korporacyjnego (G) – zyskał na znaczeniu w całym sektorze finansowym. Nowa unijna dyrektywa CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive) wprowadza obowiązki raportowe dla coraz szerszej grupy podmiotów, w tym pośrednio wpływa także na pośredników kredytowych i finansowych.

Warto zrozumieć, kogo dotyczą nowe przepisy, jakie są konsekwencje ich wdrożenia i dlaczego ESG to nie tylko obowiązek regulacyjny, ale także przewaga konkurencyjna.

Czym jest CSRD?

CSRD (Dyrektywa 2022/2464/UE) zastępuje dotychczasową dyrektywę NFRD i znacząco rozszerza obowiązki w zakresie sprawozdawczości niefinansowej. Dotyczy raportowania danych ESG i stosowania standardów ESRS (European Sustainability Reporting Standards).

W praktyce, firmy objęte CSRD muszą przedstawiać, w jaki sposób ich działalność wpływa na środowisko, społeczeństwo i ład korporacyjny oraz jak te czynniki wpływają na ich model biznesowy i wyniki.

Kogo dotyczą nowe obowiązki?

Od 2024 r. obowiązek raportowania obejmuje stopniowo coraz większe grupy firm:

• Od 2024 r. – duże spółki publiczne (ponad 500 pracowników),
• Od 2025 r. – duże spółki (spełniające dwa z trzech kryteriów: >250 pracowników, >€40 mln obrotu, >€20 mln aktywów),
• Od 2026 r. – małe i średnie spółki giełdowe,
• Od 2028 r. – firmy spoza UE, które generują w UE >€150 mln przychodu rocznie.

Pośrednicy kredytowi i finansowi zazwyczaj nie raportują bezpośrednio, ale muszą dostarczać dane lub dokumentować zgodność wobec swoich partnerów (banków, firm pożyczkowych, funduszy), które są objęte CSRD.

Jakie nowe obowiązki informacyjne się pojawiają?

Dla spółek objętych CSRD:

• Publikacja rocznego raportu ESG zgodnie z ESRS,
• Przedstawienie analizy podwójnej istotności (impact materiality + financial materiality),
• Dane muszą być weryfikowane zewnętrznie (audyt ESG),
• Raportowanie danych w formacie cyfrowym (XHTML + XBRL).

Pośrednie skutki dla pośredników i partnerów:

• Dostarczanie informacji ESG do banków i instytucji objętych CSRD (np. ślad węglowy, polityka etyczna),
• Ankiety ESG i wymogi w RFI/RFP – banki i duzi gracze wymagają deklaracji ESG nawet od małych partnerów,
• Konieczność wdrożenia polityki ESG i przygotowania wewnętrznych procedur.

Praktyczne skutki dla sektora finansowego

• Wzrost wymogów w umowach współpracy – banki, fundusze i pożyczkodawcy dodają klauzule ESG,
• Obowiązek dokumentowania działań z obszaru społecznego i środowiskowego (np. inkluzywność, działania charytatywne, zużycie energii),
• Weryfikacja zgodności pośrednika przed podpisaniem umowy – tzw. ESG due diligence,
• Zwiększenie szans na współpracę z instytucjami raportującymi ESG – podmioty zgodne są preferowane.

Co warto zrobić już dziś?

1. Opracuj strategię ESG – nawet prostą, dostosowaną do skali działania (np. polityka etyczna, zużycie energii, działania prospołeczne).
2. Zidentyfikuj obowiązki wobec kontrahentów – sprawdź, czy Twoi partnerzy wymagają od Ciebie danych ESG.
3. Ustal proces gromadzenia danych ESG – zużycie energii, emisje, polityki społeczne.
4. Szkol zespół – zrozumienie tematyki ESG to dziś element profesjonalnego wizerunku.
5. Bądź gotów na audyt lub weryfikację ESG – coraz więcej instytucji oczekuje przejrzystości i dowodów.

Podsumowanie

Dyrektywa CSRD to nie tylko obowiązek dla wielkich korporacji, ale mechanizm, który wpływa na cały łańcuch dostaw i relacji biznesowych w finansach. Pośrednik, który zignoruje ESG, może wkrótce zostać wykluczony z przetargów i współpracy z wiodącymi instytucjami.

To dobry moment, by potraktować ESG nie jako koszt, ale jako inwestycję w wiarygodność, konkurencyjność i zgodność z prawem.

Podstawa prawna:

• Dyrektywa 2022/2464/UE (CSRD)
• Rozporządzenie 2023/2775/UE – standardy ESRS
• Komunikaty KNF i EBA dotyczące implementacji CSRD
• Polski Krajowy Standard Raportowania ESG (projekt 2024)