Polskie zasady reklamy usług finansowych a praktyka UOKiK
3 lip
Reklama usług finansowych, zwłaszcza kredytów konsumenckich i hipotecznych, podlega ścisłym regulacjom. Polskie prawo wymaga, by komunikaty reklamowe były rzetelne, jednoznaczne i nie wprowadzały konsumenta w błąd. Z kolei praktyka Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) pokazuje, że za nieuczciwe hasła marketingowe mogą grozić kary liczone w milionach złotych. Ten temat zaskakuje wielu pośredników – bo odpowiedzialność ponosi nie tylko bank czy pożyczkodawca, ale również pośrednik posługujący się reklamą.
Podstawa prawna
Reklama usług finansowych w Polsce regulowana jest m.in. przez:
- Ustawę o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz.U. 2022 poz. 1233),
- Ustawę o kredycie konsumenckim (Dz.U. 2022 poz. 246),
- Ustawę o kredycie hipotecznym (Dz.U. 2023 poz. 2193),
- Ustawę o ochronie konkurencji i konsumentów (Dz.U. 2023 poz. 1689),
- Rekomendacje i raporty UOKiK oraz decyzje Prezesa UOKiK.
Co mówi prawo?
1. Reklama nie może wprowadzać w błąd
Zabronione jest używanie haseł, które:
- sugerują brak kosztów, gdy faktycznie występują,
- używają sformułowań typu „0 zł”, „darmowy”, „najtańszy” bez uzasadnienia,
- pomijają informację o RRSO, nawet w drobnym druku,
- zatajają warunki, od których zależy dostępność produktu.
Przykład z orzecznictwa: kara 3 mln zł dla jednej z firm pożyczkowych za reklamowanie kredytu jako „darmowego”, mimo że dotyczyło to tylko pierwszej pożyczki i przy spełnieniu wielu warunków.
2. Reklama musi zawierać kluczowe informacje
Jeśli reklama zawiera jakiekolwiek dane o koszcie kredytu (np. „raty od 500 zł”, „oprocentowanie 8%”), to:
- obowiązkowo należy podać RRSO (rzeczywistą roczną stopę oprocentowania),
- trzeba wskazać całkowity koszt kredytu,
- konieczne jest pokazanie przykładu reprezentatywnego, zgodnego z ustawą.
3. Rzetelna forma przekazu
Reklama musi być:
- czytelna wizualnie i fonetycznie – zakaz ukrywania informacji w mikrotekście lub zbyt szybkiej lektury w spocie audio,
- zrozumiała językowo – bez skomplikowanych zwrotów i skrótów bez wyjaśnienia,
- kompletna – nie może eksponować korzyści przy jednoczesnym pomijaniu ryzyk.
Praktyka UOKiK – na co warto uważać?
UOKiK regularnie kontroluje reklamy finansowe w mediach, internecie i u pośredników. Oto najczęstsze błędy popełniane w praktyce. Brak informacji o RRSO w reklamie może skutkować nałożeniem kary finansowej sięgającej nawet 10% obrotu. Stosowanie haseł typu „kredyt bez kosztów” bez odpowiedniego wyjaśnienia może zostać uznane za praktykę wprowadzającą konsumentów w błąd. Również niedookreślone warunki promocji mogą prowadzić do sankcji związanych z nieuczciwą praktyką rynkową. Z kolei ukrywanie informacji o konieczności zabezpieczenia kredytu może skutkować decyzją o zakazie emisji danej reklamy oraz dodatkową karą finansową.
Dobre praktyki dla pośredników
- Zawsze podawaj RRSO – jeśli mówisz o kosztach, ratach lub oprocentowaniu.
- Zamieszczaj reprezentatywny przykład – zgodnie z ustawą o kredycie konsumenckim.
- Unikaj haseł typu „bez BIK”, „każdy dostanie”, „na dowód” – mogą być uznane za manipulację.
- Nie promuj konkretnych ofert bez zgody instytucji – i bez aktualnych danych.
- Zgłaszaj reklamy do działu prawnego lub compliance – przed ich publikacją.
- Oznaczaj reklamy jako sponsorowane w social media – zgodnie z wytycznymi UOKiK i UOKiK Influencerów.
Co powinien wiedzieć pośrednik?
- Odpowiadasz za każdą reklamę, którą sam tworzysz lub udostępniasz.
- To, że bank lub firma pożyczkowa „zatwierdziła reklamę”, nie zwalnia Cię z odpowiedzialności, jeśli publikujesz ją na własnych kanałach.
- W razie kontroli, UOKiK może zażądać dowodów zgodności reklamy z prawem – trzymaj kopie i zgody.
Podsumowanie
Reklama usług finansowych to pole minowe, na którym wiele firm już się potknęło. Dziś odpowiedzialność za treść komunikatu marketingowego spoczywa również na pośredniku – niezależnie od jego relacji z instytucją finansową. Transparentność, uczciwość i zgodność z prawem to nie tylko bezpieczna strategia, ale też element budowania zaufania klientów i wiarygodności rynkowej.
Podstawy prawne i źródła:
- Ustawa o kredycie konsumenckim – art. 7 i 7a
- Ustawa o kredycie hipotecznym – art. 13–15
- Ustawa o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym
- Komunikat Prezesa UOKiK dla influencerów i reklamodawców (2022)
- Decyzje UOKiK nr DDK-1/2023, DDK-5/2022 (dot. reklam usług pożyczkowych)
Zoptymalizuj swoje finanse już dziś
Zainwestuj w swoją przyszłość finansową. Sprawdź nasze usługi, które pomogą Ci w zarządzaniu kredytami i finansami.
Przeglądaj inne artykuły
15 paź
Jak mówić klientowi o prowizji – język zgodny z regulacją i transparentny?
Rozmowa o prowizji z klientem bywa niezręczna, ale nie musi taka być – o ile pośrednik zna zasady przejrzystości określone w przepisach prawa i potrafi je przekuć w jasną, uczciwą komunikację. W świetle ustawy o kredycie hipotecznym oraz przepisów o ochronie konsumentów, pośrednik nie tylko ma obowiązek informować o wysokości prowizji, ale również musi robić to w sposób zrozumiały, niebudzący wątpliwości i zgodny z zasadami uczciwego obrotu. Ten artykuł pomoże Ci ułożyć jasny komunikat o prowizji, uniknąć błędów prawnych i językowych oraz zbudować z klientem relację opartą na zaufaniu – bez niedomówień.
13 paź
15 lat Razem. Razem Możemy Więcej.
Rok 2025 jest dla nas wyjątkowy — to właśnie teraz świętujemy 15-lecie Grupy SG. Piętnaście lat pełnych wyzwań, zmian, sukcesów i nieustannego rozwoju. Ale przede wszystkim piętnaście lat ludzi, których energia, pasja i zaangażowanie zbudowały to, kim jesteśmy dzisiaj.
30 wrz
Szablon formularza ESIS – jak przygotować zgodnie z wymogami unijnymi?
Formularz ESIS (European Standardised Information Sheet) to jeden z najważniejszych dokumentów w procesie udzielania kredytu hipotecznego – stanowi podstawowe źródło informacji dla klienta i fundament realizacji obowiązków informacyjnych pośrednika kredytowego. Zgodnie z prawem unijnym, ESIS musi być przekazany klientowi na odpowiednim etapie procesu i w odpowiednim formacie, a jego treść nie podlega swobodnej interpretacji. Dobrze przygotowany formularz ESIS to nie tylko zgodność z przepisami, ale także realna pomoc dla klienta w porównaniu ofert. W tym artykule pokazuję, jak krok po kroku zbudować prawidłowy formularz ESIS, jakie elementy są obowiązkowe i czego należy bezwzględnie unikać.
8 wrz
Jak zaktualizować formularze zgód, by były zgodne z przepisami?
Formularze zgód są jednym z najczęściej powielanych dokumentów w firmach pośrednictwa finansowego – a jednocześnie najczęściej powielają błędy sprzeczne z RODO i ustawą o świadczeniu usług drogą elektroniczną. Zbyt ogólne zapisy, zgody łączone z obowiązkami ustawowymi, „ptaszek” zaznaczony domyślnie – to typowe pułapki. Dla pośrednika finansowego dobrze skonstruowana zgoda to nie tylko obowiązek – to dowód na profesjonalizm i tarcza ochronna w razie sporu. W tym artykule pokazuję, jak zaktualizować zgody w zgodzie z najnowszymi wymogami, decyzjami UODO i orzecznictwem.